Hội đồng Trọng Tài Lao động Là Gì?

Hội đồng trọng tài lao động là một cơ quan giải quyết tranh chấp lao động rất quan trọng và hiệu quả tại Việt Nam. Với nhiệm vụ giải quyết các vấn đề liên quan đến lao động, cơ quan đã trở thành một phần không thể thiếu trong hệ thống pháp luật lao động của đất nước. Tuy nhiên, với sự phát triển của kinh tế và các mối quan hệ lao động phức tạp, việc tìm hiểu về vai trò và cách thức hoạt động là cực kỳ quan trọng. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ trình bày chi tiết về Hội đồng trọng tài lao động, từ vai trò của nó đến các quy trình giải quyết tranh chấp lao động. Hãy cùng Cakhia TV tìm hiểu để có thêm kiến thức về cơ quan quan trọng này.

Hội đồng trọng tài lao động là gì?

Theo quy định của các Điều 187, 191, 195 trong Bộ luật lao động hiện hành, Hội đồng trọng tài lao động là cơ quan có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp lao động cá nhân, tranh chấp lao động tập thể về quyền, và tranh chấp lao động tập thể về lợi ích.

Cụ thể, Điều 185 Bộ luật lao động quy định về Hội đồng trọng tài lao động như sau:

Điều 185. Hội đồng trọng tài lao động

1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thành lập Hội đồng trọng tài lao động, bổ nhiệm Chủ tịch, thư ký và các trọng tài viên lao động của Hội đồng trọng tài lao động. Nhiệm kỳ của Hội đồng trọng tài lao động là 05 năm.
2. Số lượng trọng tài viên lao động của Hội đồng trọng tài lao động do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định, ít nhất là 15 người, bao gồm số lượng ngang nhau do các bên đề cử, cụ thể như sau:

a) Tối thiểu 05 thành viên do cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đề cử, trong đó có Chủ tịch Hội đồng là đại diện lãnh đạo và thư ký Hội đồng là công chức của cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;

b) Tối thiểu 05 thành viên do công đoàn cấp tỉnh đề cử;

c) Tối thiểu 05 thành viên do các tổ chức đại diện của người sử dụng lao động trên địa bàn tỉnh thống nhất đề cử.

3. Tiêu chuẩn và chế độ làm việc của trọng tài viên lao động được quy định như sau:

a) Trọng tài viên lao động là người hiểu biết pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quan hệ lao động, có uy tín và công tâm;

b) Khi đề cử trọng tài viên lao động theo quy định tại khoản 2 Điều này, cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, công đoàn cấp tỉnh, tổ chức đại diện của người sử dụng lao động có thể cử người của cơ quan, tổ chức mình hoặc cử người khác đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn đối với trọng tài viên lao động theo quy định;

c) Thư ký Hội đồng trọng tài lao động thực hiện nhiệm vụ thường trực của Hội đồng trọng tài lao động. Trọng tài viên lao động làm việc theo chế độ chuyên trách hoặc kiêm nhiệm.

4. Khi có yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động theo quy định tại các điều 189, 193 và 197 của Bộ luật này, Hội đồng trọng tài lao động quyết định thành lập Ban trọng tài lao động để giải quyết tranh chấp như sau:

a) Đại diện mỗi bên tranh chấp chọn 01 trọng tài viên trong số danh sách trọng tài viên lao động;

b) Trọng tài viên lao động do các bên lựa chọn theo quy định tại điểm a khoản này thống nhất lựa chọn 01 trọng tài viên lao động khác làm Trưởng Ban trọng tài lao động;

c) Trường hợp các bên tranh chấp cùng lựa chọn một trọng tài viên để giải quyết tranh chấp lao động thì Ban trọng tài lao động chỉ gồm 01 trọng tài viên lao động đã được lựa chọn.

5. Ban trọng tài lao động làm việc theo nguyên tắc tập thể và quyết định theo đa số, trừ trường hợp quy định tại điểm c khoản 4 Điều này.
6. Chính phủ quy định chi tiết về tiêu chuẩn, điều kiện, trình tự, thủ tục bổ nhiệm, miễn nhiệm, chế độ và điều kiện hoạt động của trọng tài viên lao động, Hội đồng trọng tài lao động; tổ chức và hoạt động của Hội đồng trọng tài lao động; việc thành lập và hoạt động của Ban trọng tài lao động quy định tại Điều này.

Thẩm quyền của Hội đồng trọng tài lao động

Trọng tài lao động là phương thức giải quyết tranh chấp lao động mà Hội đồng trọng tài hoặc trọng tài viên có thẩm quyền sẽ giải quyết dựa trên nguyên tắc theo sự thỏa thuận hợp pháp của các bên tranh chấp hoặc theo quy định của pháp luật.

Đây là quá trình được lựa chọn bởi các bên trong tranh chấp lao động, để giải quyết tranh chấp bằng một quan tòa khách quan, và quyết định của trọng tài lao động được coi là quyết định cuối cùng và bắt buộc thi hành, khi các bên trong tranh chấp đã đồng ý trước đó.

Thẩm quyền của Hội đồng trọng tài lao động hoặc trọng tài lao động được quy định là quyền hạn của các cá nhân hoặc tổ chức được giao giải quyết tranh chấp lao động theo quy định của pháp luật.

? Xem thêm:

Cơ cấu tổ chức Hội đồng trọng tài lao động

Năm 2019, Bộ Luật Lao động đã tiến hành những sửa đổi căn bản trong cơ cấu tổ chức của Hội đồng trọng tài lao động. Theo đó, Khoản 2 Điều 185 trong Bộ Luật Lao động năm 2019 đã được điều chỉnh như sau:

2. Số lượng trọng tài viên lao động của Hội đồng trọng tài lao động do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định, ít nhất là 15 người, bao gồm số lượng ngang nhau do các bên đề cử, cụ thể như sau:

a) Tối thiểu 05 thành viên do cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đề cử, trong đó có Chủ tịch Hội đồng là đại diện lãnh đạo và thư ký Hội đồng là công chức của cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;

b) Tối thiểu 05 thành viên do công đoàn cấp tỉnh đề cử;

c) Tối thiểu 05 thành viên do các tổ chức đại diện của người sử dụng lao động trên địa bàn tỉnh thống nhất đề cử.

Theo quy định của Bộ Luật Lao động năm 2019, nhiệm kỳ hoạt động của Hội đồng trọng tài lao động là 5 năm. Cơ cấu tổ chức và cách vận hành của Hội đồng trọng tài lao động có thể được thỏa thuận để áp dụng trong việc giải quyết tranh chấp kinh tế, khu vực tương thích với đặc điểm về địa lý, văn hóa xã hội hoặc địa phương cụ thể, bao gồm tất cả các cơ sở kinh tế liên quan đến phạm vi lãnh thổ.

Quy định mới này khác biệt lớn so với Bộ Luật Lao động cũ năm 2012, khi việc giải quyết tranh chấp lao động sẽ không chỉ được giải quyết thông qua phiên họp của Hội đồng trọng tài lao động, mà còn có thể được thực hiện bằng các phương pháp khác phù hợp với tình hình và đặc thù của từng trường hợp.

Trình tự giải quyết tranh chấp lao động tại Hội đồng trọng tài trong năm 2023

Bước 1: Hòa giải tại Hoà giải viên lao động

Theo nguyên tắc giải quyết tranh chấp lao động, các tranh chấp lao động trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc toà án giải quyết, phải được giải quyết thông qua hoà giải tại hoà giải viên lao động.

Tuy nhiên, đối với một số loại tranh chấp lao động cá nhân nhất định ảnh hưởng trực tiếp, xâm hại nghiêm trọng đến quyền và lợi ích của người lao động hoặc do đặc thù riêng của tranh chấp, không bắt buộc phải qua thủ tục hoà giải. Các tranh chấp này bao gồm: tranh chấp về xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải hoặc tranh chấp về trường hợp bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động; tranh chấp về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động và các tranh chấp khác.

Thời hạn cho các bên yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân là 6 tháng đối với yêu cầu hòa giải viên lao động hòa giải.

Bước 2: Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Hội đồng trọng tài

Trong trường hợp tranh chấp không bắt buộc phải qua hoà giải, hết thời hạn hoà giải mà không tiến hành hoà giải, hoà giải không thành hoặc một trong hai bên không thực hiện các thoả thuận trong biên bản hoà giải, mỗi bên tranh chấp có quyền yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết tranh chấp.

Đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp được nộp tại Hội đồng trọng tài lao động tỉnh (hoặc thành phố) nơi công ty đặt trụ sở chính.

Bước 3: Tiếp nhận đơn và hồ sơ, sau đó quyết định thành lập Ban trọng tài lao động

Sau khi nhận được đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp, Hội đồng trọng tài lao động sẽ tiếp nhận đơn và hồ sơ liên quan, và sau đó ra quyết định thành lập Ban trọng tài lao động để giải quyết tranh chấp.

Bước 4: Ban trọng tài lao động đưa ra quyết định giải quyết tranh chấp và thông báo cho các bên

Sau khi thành lập Ban trọng tài lao động, Ban sẽ phải đưa ra quyết định về việc giải quyết tranh chấp và thông báo cho các bên tranh chấp.

Lợi ích của việc mời luật sư tư vấn trong giải quyết tranh chấp lao động tại Hội đồng trọng tài

Việc mời luật sư tư vấn sẽ giúp người lao động và người sử dụng lao động có được tư vấn cụ thể và dễ hiểu về trình tự và thủ tục yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Hội đồng trọng tài lao động. Với các quy định lằng nhằng của pháp luật, áp dụng đúng trình tự và thủ tục giải quyết tranh chấp cá nhân tại Hội đồng trọng tài sẽ gặp nhiều khó khăn. Tư vấn của luật sư cũng giúp người lao động và người sử dụng lao động hiểu rõ về những lợi ích và rủi ro khi lựa chọn giải quyết tranh chấp tại đây, và biết được những cách làm tốt nhất để bảo vệ lợi ích của mình.

Việc mời luật sư còn giúp tiết kiệm thời gian, công sức, và tiền bạc, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động và người sử dụng lao động. Nếu không hiểu rõ trình tự, thủ tục, lợi ích, rủi ro khi yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Hội đồng trọng tài lao động, người lao động và người sử dụng lao động sẽ mất nhiều thời gian để bổ sung và giải quyết tranh chấp.

Cuối cùng, việc mời luật sư còn đảm bảo được tư vấn đầy đủ về các loại giấy tờ cần thiết để làm hồ sơ yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Hội đồng trọng tài lao động.

Lời kết

Như vậy, Hội đồng trọng tài lao động là một cơ quan quan trọng trong việc giải quyết tranh chấp lao động tại Việt Nam. Với nhiều lợi ích mà nó mang lại cho các bên tranh chấp, cũng như việc thực hiện quyết định của Hội đồng trọng tài lao động có giá trị pháp lý tương đương với một quyết định của tòa án, Hội đồng trọng tài lao động đang trở thành một phương án được ưa chuộng trong việc giải quyết tranh chấp lao động.

Tuy nhiên, việc thực hiện quyết định của Hội đồng trọng tài lao động cũng cần sự chấp hành của các bên tranh chấp để tránh những hậu quả pháp lý tiềm tàng. Do đó, các bên tranh chấp nên có sự tư vấn của các luật sư có kinh nghiệm để đảm bảo quyền lợi và giải quyết tranh chấp một cách hiệu quả.

Nếu quý khách cần tìm hiểu thêm về các quy trình và thủ tục cụ thể như dịch vụ kế toán trọn gói, chăm sóc website, thuê văn phòng trọn gói, thuê văn phòng ảo hay thuê chỗ ngồi làm việc, cũng như dịch vụ thành lập doanh nghiệp trọn gói, hãy đến với Cakhia TV – đối tác đáng tin cậy của quý khách hàng.

Đội ngũ tư vấn chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm của chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ quý khách hàng trong mọi thắc mắc và giúp quý khách hàng hoàn thành các thủ tục pháp lý một cách nhanh chóng và hiệu quả. Để được tư vấn và hỗ trợ, quý khách hàng có thể liên hệ với chúng tôi qua số hotline: 0853 9999 77. Chúng tôi sẽ phản hồi yêu cầu của quý khách hàng trong thời gian sớm nhất, cam kết mang lại cho quý khách hàng dịch vụ tốt nhất từ Cakhia TV.

Câu hỏi thường gặp

Hội đồng trọng tài lao động là gì?

Hội đồng trọng tài lao động là cơ quan giải quyết tranh chấp lao động cá nhân, tranh chấp lao động tập thể về quyền, tranh chấp lao động tập thể về lợi ích theo các quy định của pháp luật.

Tại sao nên chọn giải quyết tranh chấp lao động tại Hội đồng trọng tài lao động?

Việc giải quyết tranh chấp lao động tại Hội đồng trọng tài lao động thường nhanh chóng, hiệu quả và giúp tiết kiệm thời gian, công sức cũng như chi phí so với việc giải quyết tại tòa án.

Ai có thể yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Hội đồng trọng tài lao động?

Cả người lao động và người sử dụng lao động đều có quyền yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Hội đồng trọng tài lao động.

Quy trình giải quyết tranh chấp lao động tại Hội đồng trọng tài lao động như thế nào?

Quy trình giải quyết tranh chấp lao động tại Hội đồng trọng tài lao động gồm các bước: hoà giải, yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Hội đồng trọng tài lao động, tiếp nhận đơn và hồ sơ, thành lập Ban trọng tài lao động, phát ngôn quyết định giải quyết tranh chấp, triển khai thực hiện quyết định.

Hồi quyết của Hội đồng trọng tài lao động có tính pháp lý như thế nào?

Hồi quyết của Hội đồng trọng tài lao động được coi là một quyết định có tính pháp lý và có hiệu lực thi hành. Như vậy, quyết định của Hội đồng trọng tài lao động sẽ có giá trị pháp lý tương đương với một quyết định của tòa án.

Tuy nhiên, việc thực hiện quyết định của Hội đồng trọng tài lao động sẽ phụ thuộc vào sự chấp hành của các bên tranh chấp. Nếu một trong các bên không chấp hành quyết định của Hội đồng trọng tài lao động thì phải thông qua tòa án để yêu cầu thi hành.

Do đó, việc lựa chọn giải quyết tranh chấp lao động tại Hội đồng trọng tài cũng đồng nghĩa với việc các bên sẽ phải tôn trọng và chấp hành quyết định của Hội đồng trọng tài lao động để tránh những hậu quả pháp lý tiềm tàng.